Chi phí sản xuất TBCN
Chi phí lao động: lao động quá khứ (c) và lao động sống (v) giá trị mới v + m
Chi phí lao động tạo ra giá trị hàng hóa (W):
W = c + v + m
Chi phí SX TBCN (k) là chi phí về T SX ra H
k = c + v
Khi xuất hiện k thì W = c + v + m = k + m
Lợi nhuận và tỉ suất lợi nhuận
Lợi nhuận (p)
Giống nhau giữa p và m: chung nguồn gốc là kết quả lao động không công
Khác nhau:
m phản ánh đúng nguồn gốc và bản chất
p là hình thái thần bí hóa của m; phản ánh sai lệch bản chất QHSX TBCN. Nguyên nhân:
Sự hình thành chi phí SX TBCN
p được quan niệm là con đẻ của T ứng trước (K)
Do chi phí SX T < chi phí SX thực tế
Tỉ suất lợi nhuận (p’)
Tỉ số tính theo % giữa m và T ứng trước: p’ = m/(c+v) x 100%
m’ và p’ khác nhau cả về chất lẫn lượng
Về chất, m’ phản ánh trình độ bóc lột, p’ nói lên doanh lợi của đầu tư T
Về lượng, p’ < m’ vì: p’ = m/(c+v) x 100%
Còn m’ = m/v x 100%
4 nhân tố ảnh hưởng đến p’
m’ càng cao thì p’ càng lớn và ngược lại
Cấu tạo hữu cơ: m’ không đổi, nếu cấu tạo hữu cơ T càng cao thì p’ càng giảm và ngược lại
Tốc độ chu chuyển càng lớn, tần suất m trong năm của T ứng trước càng nhiều lần m tăng p’ tăng
Tiết kiệm (c) càng nhỏ p’ càng lớn (nếu m và v không đổi)
LỢI NHUẬN BÌNH QUÂN VÀ GIÁ CẢ SẢN XUẤT
Cạnh tranh trong nội bộ ngành và sự hình thành giá trị thị trường
Cạnh tranh trong cùng một ngành
Sản xuất một loại hàng hóa thu (p) siêu ngạch
Biện pháp cạnh tranh: cải tiến kĩ thuật; nâng cao năng suất; giá trị cá biệt < giá trị XH
Giá trị thị trường = giá trị trung bình của H trong 1 khu vực
Cạnh tranh giữa các ngành và sự hình thành lợi nhuận bình quân
Tìm mục đích đầu tư có lợi hơn
Phương pháp cạnh tranh: tự do di chuyển T từ nơi này sang nơi khác (phân phối c và v vào các ngành khác nhau)
Kết quả: hình thành lợi nhuận bình quân (p’)
Công thức tính p’: XEM TRONG SACH NHA
VD
Ngành SX Chi phí SX m’ (%) Khối lượng (m) p’ (%)
Cơ khí 80c + 20v 100 20 20
Dệt 70c + 30v 100 30 30
Da 60c + 40v 100 40 40
p’ là p bằng nhau của những T bằng nhau đầu tư vào những ngành khác nhau CT tính lợi nhuận bình quân (p): p = p’ x k
Sự chuyển hóa của giá trị hàng hóa thành giá cả sản xuất
Giá cả sản xuất = k + p
Điều kiện để giá trị H chuyển thành giá cả:
- Nền đại công nghiệp TBCN - Liên kết giữa các ngành
- Quan hệ tín dụng phát triển - T tự do di chuyển
Giá trị là nội dung bên trong của giá cả
Giá cả thị trường xoay quanh giá cả SX
Khi m chuyển thành p thì giá trị H chuyển thành giá cả SX
Quá trình hình thành p và giá cả SX: XEM TRONG SACH NHA